ผมมีอาชีพเป็นครูครับสังกัด
สพป postasset ซึ่งย่อมาจาก สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถม
โดยโรงเรียนที่ผมสอนอยู่นี้เขาจะเรียกกันว่าโรงเรียนขยายโอกาส
ซึ่งก็คือการเปิดสอนตั้งแต่ระดับ อนุบาล1
ถึงชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 หรือที่เรียกกันง่ายๆว่า ม.3 นั้นเอง
ผมอยากจะเล่าบรรยาการและบริบทของการศึกษาในท้องถิ่นชนบทให้ฟังเพราะท่านๆอาจจะเคยได้รับรู้เรื่องรายของการศึกษาในเมืองใหญ่กันมาแล้ว
โรงเรียนผมเป็นโรงเรียนขยายโอกาสถ้าระดับอนุบาลถึงชั้นป.6เด็กที่มาเรียนก็จะเป็นเด็กที่ฐานะทางครอบครับยากจนจนถึงพอมีกินบ้างปานกลาง
ส่วนเด็กที่ฐานะทางครอบครับนั้นดีหรือพอมีอยู่มีกินบ้างก็จะเข้าไปเรียนในตัวอำเภอ
ทั้งโรงเรียนเอกชนและโรงเรียนของรัฐ
ยกตัวอย่างของเด็กที่เข้าไปเรียนในตัวอำเภอก็อย่างเช่นลูกครู ลูกกำนัน
หรือลูกของคนที่เขาค้าขายเป็นต้น postasset
ส่วนระดับ ม.1 ถึง ม.3 นั้นก็เป็นเด็กที่ฐานะค่อนข้างยากจนเพราะเด็กส่วนหนึ่งพอจบ
ป.6 ก็จะเข้าไปเรียนมนตัวอำเภอ
ปัญหาการศึกษาส่วนหนึ่งมาจากการที่เด็กอยู่ในสังคมที่ไม่ได้ไฝ่รู้ไฝ่เรียนพวกเขาแค่ต้องมาเรียนทุกวันเพื่อที่จะได้วุฒิ
ม.3 และออกไปทำงานหรือว่าบางคนอาจจะไปเรียนต่อสายอาชีพด้วยก็มี
สิ่งที่ทำให้เด็กไม่สนใจในเรื่องของการเรียนนั้นก็คือ
สภาพแวดล้อมนอกโรงเรียน ในโรงเรียน ครูทุกคนสอนให้เด็กเป็นคนดี
แต่พอออกจากนอกรั่วโรงเรียนไปเขาก็ไปอยู่กับกลุ่มเพื่อนที่ไม่ได้เรียนบ้าง ติดยา
ดื่มเหล้าสูบบุหรี่ ทะเลาะวาท
ทำให้เด็กเห็นว่าสิ่งเล่านั้นว่าเป็นเรื่องที่เท่ห์และท้าทาย
ซึ่งต่างกับที่โรงเรียนพวกเขาไม่รู้ว่าสิ่งที่พวกเขาเรียนนั้นพวกเขาเรียนไปทำไหม
ออกจากโรงเรียนไปก็ไม่มีใครเคยถามเลย ซึ่งเขามองไม่เห็นภาพใหญ่ของอนาคตตัวเอง
และในหมู่บ้านก็ไม่มีตัวอย่างที่เขาสำเร็จจากการศึกษาให้เขาดูเลยเพราะคนที่เรียนสูงๆเขาก็ไปทำงานในตัวเมืองหรือว่าทำงานที่กรุงเทพมหานครกันหมด
ทำให้เด็กไม่ได้รับฟังเรื่องราวหรือทัศนคติที่ดีจากรุ่นพี่
แต่กับเจอประสบการณ์ที่ส่อไปในทางที่ไม่ดีแทน
และเขาก็เชื่ออย่างสนิทใจว่าสิ่งที่รุ่นพี่พวกนั้นพาทำอย่างเช่น การทะเละวิวาท
การดื่มสุรา การสูบบุหรี่เป็นเรื่องที่ดี
และเป็นเรื่องที่ควรทำตาม
เพราะฉะนั้นสิ่งที่ผมคิดว่าน่าจะเป็นแนวทางการแก้ปัญหาการศึกษาของไทยได้ดีที่สุดนั้นก็คือ
การสร้างสภาพแวดล้อมที่ดีให้กับเด็ก
ยกตัวอย่างเช่นอาจจะมีการออกไปในชุมชนเพื่อสอนผู้ปกครองให้ทราบถึงวิธีการติดตามพฤติกรรมของลูกๆ
จุดสังเกตต่างๆว่าเขากำลังออกนอกลู่นอกทางหรือเปล่า มีการจัดกิจกรรมต่างๆให้พวกเขาได้แสดงออกในทางที่ถูกต้องอย่างเช่นการแข็งขันกีฬา
เป็นต้น
